AİLE İÇİ İLETİŞİM
Sevgili Öğrencilerim, Değerli Velilerimiz;
İnsanlar arasında etkili iletişimin var olması; toplumsal bağı, aidiyet duygusunu, psikolojik sağlamlığı, doğru iletişim kurmayı, sevgi ve saygı bağının güçlenmesi gibi birçok olumlu sonuçları oluşturduğunu bilmekteyiz.
Bu olumlu sonuçların aile içinde var olması ise sağlıklı aile yapısını, doğru ebeveyn-çocuk ilişkisini ve güçlü aile yapısını sağlamaktadır.
Özellikle çocukların gelişim dönemlerinde kurulan sağlıklı aile içi iletişimleri, ilerleyen yaşlarda onların iletişim becerilerine, akademik, sosyal, duygusal gelişimlerini de olumlu katkı sağlamaktadır. Yapılan araştırmalar ailedeki iletişim güçlendikçe çocukların da hem psikolojik hem akademik hem de sosyal olarak güçlendiğini ortaya koymuştur.
Bu bilgiler ışığında da Servet Akaydın Ortaokulu rehberlik servisi olarak Aile İçi İletişim konusunu ele aldık.
Faydalı olması dileğiyle...Keyifli okumalar.
HATİCE SAAR
Psikolojik Danışman
AİLE İÇİ İLETİŞİM ŞEKLİMİZ ASLINDA AİLE KİMLİĞİMİZDİR.
İletişim ailede başlayan ve insanı diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerdendir. Salgın sürecinde genel olarak evlerde kalmamız aileyle daha çok bir arada vakit geçirme imkânı sunmuştur. Böylece aile içi iletişim özellikle bu süreçte yaşamımızın en önemli unsurlardan biri haline gelmiştir.
Sevgili ebeveynler, çocuğunuzun hayatındaki en önemli unsur ise sizsiniz. Onunla geçireceğiniz doğru ve verimli bir saat, çocuğunuzun kişiliğine değeri ölçülemeyecek kadar kıymetli katkılar sunacaktır. Çocuklarınızla sağlıklı bir iletişim kurmanız sadece ailenize iyi bir evlat yetiştirmek değil, topluma da sağlıklı bir birey kazandırmanız demektir.
Ebeveynler olarak siz de aile içindeki etkili iletişimi güçlü ve sağlıklı tutacak adımlar atabilirsiniz. Bunu sağlayabilecek durumlardan birkaç örneği şu şekilde sıralayabiliriz;
Birlikte film izleme, kitap okumaya da çocuğunuzun okuduğu kitabı size anlatmasını isteme gibi zamanlar planlayıp hem sizinle iletişimde kalmasını sağlayabilir hem de sosyal becerilerine katkı sunabilirsiniz. Ev temizliği ya da yemek hazırlığında çocuklarınıza görev ve sorumluluklar verebilirsiniz.
Sadece akademik durumu odaklı değil öncelikle günlük hayatı, duyguları, sevdikleri, istekleri konusunda iletişim kurmaya başlayabilirsiniz.
Bir konu hakkında fikrini söylediğinde "sen daha çocuksun, anlamazsın." Demek yerine onunda düşüncelerinin önemli olduğunu hissettirerek dinleyebilirsiniz.
AİLE İÇİ İLETİŞİMDE ENGELLER
Çocuğumuzla, öğrencimizle kuracağımız doğru iletişim onların en yakınındaki kişiler olarak bizler için ilk adım olmalıdır. En yakınındaki bizlerin yaklaşımlarının olumsuz, sert ve öteleyici olması geri dönüşü zor süreçlerin başlangıcı olabilir. Bu sebeple hem ailelerin hem öğretmenlerin iletişimi doğru kurmaya çalışmanın yanında iletişim engellerini de bilmesi önem arz etmektedir.
-Kıyaslamanın
-Sıkça eleştirmenin
-Alay etme ve aşağılamanın
-Küçümsemenin
-Sıklıkla emir vermenin
-Gözdağı vermenin, tehdit etmenin
-Sık sık öğüt vermenin
-Çocuğu sürekli övmenin
-Ad (lakap) takmanın
-Sorgulayıcı konuşmanın, sık sık sorular sormanın
-Söz verip tutmamanın
-İletişimi engelleyen unsurlar olduğu bilinmelidir.
Eğer aileler yukarıdakilerden çoğuyla çocuğuyla iletişim kuruyorsa çocuğunu duygusal olarak ihmal ettiğini bilmelidir.
“Bir çocuk odaya girdi usulca. Babası elinde cep telefonu gündemi takip ediyordu.
Çocuk bir soru sordu babasına;-Baba şu soruma bakacağını söylemiştin. Şimdi kontrol edelim mi? Babası kafasını bile kaldırmadan cevap verdi;
-Şimdi olmaz. Hadi odana git, diğer sorularını çöz. Sonra bir ara bakarım hepsine.
Aynı sessiz adımlarla mutfağa gitti çocuk. Annesi yemek hazırlıyordu.
-Anne işin bitince biraz konuşalım mı? Bugün canlı derste bir şey oldu da...
Annesi cevap verdi;
-Neden hep bir şeyler oluyor? İşim var benim, hemen de bitmez, görmüyor musun halimi? Yardım edeyim mi dediğin yok, varsa yoksa şikâyet. Hem sen ödevlerini bitirdin mi? Hadi dersinin başına.
Çocuk odasına girdi. Telefonunu açtı. Telefonda, sosyal medyada onu dinleyecek birilerini bulması ise hiç zor olmadı.”
ÇOCUKLARIMIZ KENDİLERİNİ BİZE ANLATAMAZLARSA BAŞKALARINA NASIL ANLATABİLİRLER?
Birey doğduğu andan itibaren içinde bulunduğu toplumla iletişim ve etkileşim içerisine girmek ister. Etkileşimin olabilmesi içinde iletişim temel koşuldur.
Çocuk sağlıklı iletişimi temel olarak anne-babasından öğrenir. Bu yüzden ebeveynlerin çocuklarıyla kurdukları iletişimin, onların çevresiyle etkileşimde bulunmalarında ve gelişimlerinde büyük etkisi vardır.
Aile içinde çocuğun birey olarak kabul görmesi, duygu ve düşüncelerine önem verilmesi, onun benlik algısını olumlu yönde etkiler ve özgüveninin yükselmesini sağlar. Kişilik gelişimine katkıda bulunur, içinde bulunduğu gelişim döneminin sorunlarıyla etkili bir şekilde baş edebilmesini sağlar.
Çocukluğunda değerli olduğu, duygu ve düşüncelerinin dinlenmeye değer olduğu mesajını alan çocuk yetişkinlikte de kendini değerli hisseder ve başkalarına kendini zorlanmadan ifade eder.
Çocuk, anne-babası tarafından dinlenmek, anlaşılmak ister. Ailesinde bunu görmeyen, kendini anlatamayan çocuk başkalarına da kendisini anlatamaz ya da yanlış kişilere yanlış şekilde kendini anlatmaya başlar.
Aileden sonra çocuğun yaşamında önemli yer kaplayan okul ortamında da çocuk bunun sonuçlarıyla karşı karşıya kalır. Ailede iletişime dâhil edilmeyen, anlaşılmayan çocuk okulda da öğretmenlerine, arkadaşlarına duygu, düşüncelerini anlatmada yetersiz kalır ve bu durum onun arkadaşlık ilişkilerini, akademik başarısını olumsuz etkiler. Çocuğun: “Ben de bu toplumda yaşayan bir bireyim, benim de isteklerim, duygularım, düşüncelerim var ve bunlar anlatmaya, anlaşılmaya değerler” diyebilmesi için ebeveynler olarak şu dört ana noktaya dikkat edebilirsiniz:
1) Çocukla konuşurken onun anlayabileceği ifadeler ve sözcükler kullanmak.
2) Çocukla uygun mesafede konuşmak, göz kontağı kurmak
3)Beden dilini etkili kullanmak, ses tonunu verilen mesajın içeriğiyle bağlantılı olarak ayarlamak
4) Duygu, düşünce, isteklerine değer vermek, anlamaya çalışmak. Onu anladığınızı ona da hissettirmek.
AİLE İÇİ İLETİŞİMİ ARTIRACAK ETKİNLİKLER
Bir çocuk için ailesi tarafından sevildiğini, değer verildiğini, koşulsuz kabul edildiğini hissetmek ne kadar önemliyse bir ergen içinde anlaşılmak, iletişim kurabilmek, kendini ifade edebilmek o derece önemlidir.
Zamanımızın büyük çoğunluğunu beraber geçirdiğimiz ailemizle evden nasıl küçük etkinlikler yaparak aradaki bağı ve iletişimi kuvvetlendiririz sorusunun cevabına birkaç küçük etkinlik örneği koyalım;
Bir gün evinizde hayali bir kamp alanı oluşturabilirsiniz: Çocuklarınızla salonun ortasına bir yer yatağı varsa çadır kurabilirsiniz. Elektriği kapatıp mum eşliğinde kamp havası oluşturabilir, birbirinize hikâyeler anlatabilirsiniz.
Çocuklarınızla birlikte pikniğe gidebilirsiniz: Balkonunuz varsa ya da bahçeli bir evde oturuyorsanız piknik sepetinizi, sofra bezinizi alıp beş çayı için yaptığınız kek, poğaça, börek ya da çay, kahvenizi alarak açık havanın tadını çıkarabilirsiniz.
Evde sinema etkinliğini deneyebilirsiniz: Evde ışıkları kapatıp televizyon ya da bilgisayardan hep beraber izlemekten keyif alacağınız bir filmi açıp ailecek izleyebilirsiniz. Mısır patlatmayı unutmayın:)
Aile, akraba ziyaretleri yapabilirsiniz: Özellikle salgın şartlarında yakınlarımızdan fazlaca uzak kaldık. Yan yana olamasak da ailece toplanıp toplu görüntülü arama ya da telefon görüşmesiyle sevdiklerinizle hasret giderebilirsiniz.
Kutu oyunları oynayabilirsiniz: Uygun fiyata birçok alternatifi olan kutu oyunlarından alıp iki haftada bir evde oyun günü yapabilirsiniz.
Birlikte ders çalışma zamanı oluşturabilirsiniz: Haftada bir gün evdeki öğrencilerin ortak alanda ders çalışmasını teşvik edip ebeveyn olarak siz de eşlik edebilirsiniz.
Dini görevlerinizi bir arada yapabilirsiniz: Belirlediğiniz gün ya da zamanı ailenizle namaz kıldığınız, Kuran-ı Kerim okuduğunuz vakit olarak değerlendirebilirsiniz. Ya da bir peygamberin hayatını ailecek okuyarak ailenize aylık yollar çizebilirsiniz.
Etkinlikleri daha fazla çoğaltabilirsiniz elbette. :)
AİLE İÇİ İLETİŞİM VELİ BROŞÜRÜ
AİLE İÇİ İLETİŞİM VELİ BÜLTENİ